Câu 1 (trang 14 sgk Tiếng Việt 5): Đọc hai đoạn kết bài dưới đây và cho biết cách kết bài ở hai đoạn này có gì khác nhau:
a) Đến nay, bà đã đi xa nhưng những kỉ niệm về bà vẫn đọng mãi trong tâm trí tôi. (Đề bài: Tả một người thân trong gia đình em.)
b) Nhìn bác Tư cần mẫn cày ruộng giữa buổi trưa hè nắng gắt, em rất cảm phục bác. Em cũng hiểu thêm điều này: có được hạt gạo nuôi tất cả chúng ta là nhờ có công sức lao động vất vả của những người nông dân như bác Tư. (Đề bài: Tả một bác nông dân đang cày ruộng.
Trả lời:
a) Kết bài theo kiểu không mở rộng: tiếp nối lời tả về bà, nhấn mạnh tình cảm với người được tả.
b) Kết bài theo kiểu mở rộng: sau khi tả bác nông dân, nói lên tình cảm với bác, bình luận về vai trò của những người nông dân đối với xã hội.
Câu 2 (trang 14 sgk Tiếng Việt 5): Hãy viết hai đoạn kết bài theo hai cách đã biết cho một trong bốn đề văn ở bài tập 2, tiết luyện tập tả người (dựng đoạn mở bài).
Trả lời:
BÀI LÀM 1
(Tả một người thân trong gia đình)
a. Kết bài không mở rộng:
Em rất yêu quý mẹ em. Em luôn tự hào về sự khéo léo, săn sóc gia đình chu đáo của mẹ.
b. Kết bài mở rộng:
Mẹ em như một ngọn đèn toả sáng và sưởi ấm dịu dàng, âu yếm đúng như thiên tính của phụ nữ. Mẹ chăm sóc cả nhà chu đáo. Chúng em và bố rất tôn trọng và yêu thương mẹ. Em hứa học tập giỏi để mẹ vui lòng.
BÀI LÀM 2
(Tả một người bạn cùng lớp hai, người bạn thân ở gần nhà em)
a. Kết bài không mở rộng:
Đề bài: Bạn học cùng lớp.
Em rất mến bạn Nhi. Em sẽ luôn giữ gìn tình bạn của chúng em đẹp đẽ, không bao giờ cãi nhau,
Đề bài: Tả người bạn cùng xóm
Em rất quý Lài. Lài là người bạn hiền hậu và là một người hàng xóm tốt bụng. Mỗi khi có chuyện gì vui buồn, em thường kể cho bạn ấy nghe. Chúng em chia sẻ với nhau, cùng nhau tiến bộ trong mọi việc.
b. Kết bài mở rộng:
Đề bài: Tả người bạn cùng lớp.
Trong mọi công tác chung, đoàn kết là sức mạnh. Lớp em rất đoàn kết và yêu thương nhau. Đó là nền tảng vững chắc cho tình bạn của em và Lan Nhi. Không có một việc lớn bé nào mà chúng em không chia sẻ cùng nhau. Hai chúng em rất tự hào về sự hoà thuận, thân ái của hai đứa.
BÀI LÀM 3
(Tả một ca sĩ đang biểu diễn)
a. Kết bài không mở rộng:
Xem cô Mỹ Tâm trình bày bài hát, em rất thích. Em mong bố có thế rảnh rỗi để đưa em đi xem cô Mỹ Tâm biểu diễn nhiều lần nữa.
b. Kết bài mở rộng:
Ngoài chất giọng mượt mà trời cho, người ca sĩ phải khổ công rèn luyện cả về giọng hát lẫn thể hình. Với ca sĩ Mỹ Tâm, em thấy cô rất thành công về mặt rèn luyện này. Xem cô biểu diễn, em học được tính nghiêm túc, nhiệt tình trong công việc. Em cần phải noi gương ca sĩ Mỹ Tâm để học tập và trau dồi nghề nghiệp mai sau.
BÀI LÀM 4
(Tả một nghệ sĩ hài)
a. Kết bài không mở rộng:
Em rất thích xem nghệ sĩ hài Hoài Linh biểu diễn. Em mong có thể tiếp xúc với nghệ sĩ để thể hiện lòng ái mộ của mình.
b. Kết bài mở rộng:
Nghệ sĩ hài Hoài Linh ngoài tài năng thiên phú về hài kịch còn là một diễn viên phim xuất sắc nữa. Dù biểu diễn hài hay đóng phim, nghệ sĩ Hoài Linh đều thể hiện sự lao động nghệ thuật một cách nghiêm túc nhưng nhẹ nhàng, thanh thoát. Không phải chỉ ái mộ nghệ sĩ Hoài Linh mà em còn học hỏi được tinh thần tận tụy với nghề của ông. Sự khâm phục của em về nghệ thuật biểu diễn mà ông đã thể hiện đã ấp ủ trong em ước mơ học tập giỏi để sau này thi vào ngành đạo diễn Sân khấu Điện ảnh.
BÀI LÀM 5
(Tả người bà yêu quý của em)
– Tình yêu của bà đối với em bao la như biển, như trời. Yêu bà, quý bà, em cố gắng học thật giỏi, luôn vâng lời bố mẹ để bà vui lòng, sống lâu trăm tuổi với em.
– Mỗi lần ăn sầu riêng em lại nhớ đến bà. Ngày xưa, mùa này mỗi lần đi đâu xa về em hay quây quần bên bà, vừa ăn sầu riêng, vừa nghe bà kể chuyện. Ôi! Thời gian đã cướp đi những kỉ niệm thân yêu của đời người. Năm nay mùa sàu riêng lại trở về, bà em đã ra người thiên cổ. Dù bà không còn nữa, vâng lời bà dạy, em nguyện sẽ cố gắng học tập và luôn chăm sóc khu vườn cây nhà em xanh tốt.