Bài làm 1
Bài thơ "Đồng Chí" của Chính Hữu là một bài thơ vô cùng hay độc đáo khi viết về đề tài người lính xuất thân từ những người nông dân áo vải trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp.
Tác giả Chính Hữu đã sử dụng những ngôn ngữ thơ vô cùng giản dị, gần gũi để nói lên những tình cảm, cảm xúc ở trong lòng mình về những người lính nông dân, ra đi từ những làng quê của mọi miền tổ quốc. Bài thơ "Đồng Chí" ca ngợi những người lính những người chiến sĩ trong gian khổ, sinh tử luôn có nhau ấm áp tình đồng đội, đồng chí. Tuy không sinh cùng ngày, cùng tháng, cùng năm nhưng luôn sát cánh bên nhau, cùng nhau vượt qua những giây phút sinh tử.
Mở đầu bài thơ tác giả Chính Hữu đã khắc họa lên chân dung người lính là những người nông dân thật thà, hiền lành chất phác. Vì lời kêu gọi của quê hương tổ quốc mà không ngại hy sinh lên đường tham gia chiến đâu.
"Quê hương anh nước mặn, đồng chua,
Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá".
Anh với tôi hai người xa lạ
Từ phương trời chẳng hẹn mà quen
Trong khổ thơ này đã tái hiện lại xuất thân của những người lính trong thơ của Chính Hữu không phải những người thanh niên trí thức từ thủ đô Hà Nội như những người lính trong binh đoàn Tây Tiến của Quang Dũng, mà họ chỉ là những người nông dân xuất thân nghèo khổ, quanh năm cày cấy, bán mặt cho trời bán lưng cho đất.
Từ những vùng quê nghèo mà đất cày lên toàn sỏi đá, cho thấy những lam lũ nhọc nhằn của lính ở quê hương nghèo khó. Những nỗi cực nhọc họ đã phải trải qua nơi quê nhà. Những người dân lao động đó đã từ khắp nơi, từ mọi miền tổ quốc tụ hợp về đây dưới ngọn cờ của cách mạng cùng nhau đoàn kết chống lại kẻ thù, bảo vệ quê hương đất nước của mình.
Dù họ không có một lời hẹn nào nhưng khi ra chiến trường họ trở thành bạn, thành đồng đội thành những người cùng chung chăn, chung trí hướng, cùng một kẻ thù. Nên họ nhanh chóng thân thiết tạo nên những tình bạn lớn, tình đồng đội đáng trân trọng.
"Súng bên súng, đầu sát bên đầu,
Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỉ
Đồng chí!"
Trong những câu thơ này thể hiện họ có chung một trí hướng, cùng một mục tiêu kẻ thù. Hình ảnh súng bên súng thể hiện cho niềm tin vào tương lai của quê hương đất nước, ước nguyện của những người lính khi tham gia chiến đấu chính là tiêu diệt kẻ thù ra khỏi bờ cõi của đất nước ta. Những đêm trong rừng Trường Sơn giữa rừng thiêng nước độc, cuộc sống vô cùng kham khổ. Những người lính của chúng ta chia sẻ với nhau từng ngụm nước, từng miếng lương khô, rồi cùng đắp chung chăn gối, thể hiện một tình cảm gắn bó thân thiết hơn cả người thân ruột thịt trong gia đình.
Trong cuộc kháng chiến nhiều gian khổ đó, biết bao nhiêu chiến sĩ của chúng ta đã phải hy sinh, nằm xuống nơi chiến trường, khiến cho đồng đội vô cùng đau xót. Những người lính vào sinh ra tử có nhau họ nhanh chóng hiểu được nỗi lòng, cũng như gắn bó trong một tình bạn đẹp. Những người lính trở thành những người bạn tri kỷ cùng trải qua sinh tử.
Nhà thơ Chính Hữu đã xây dựng một tình đồng đội, đồng chí vô cùng thiêng liêng, cao cả về những người lính nông dân áo vải, những người có tấm lòng cao cả, gan dạ luôn sẵn sàng hy sinh tất cả vì quê hương đất nước của mình.
"Ruộng nương anh gửi bạn thân cày,
Gian nhà không mặc kệ gió lung lay,
Giếng nước, gốc đa nhớ người ra lính".
Loading…
Trong những câu thơ này thể hiện sự quyết tâm ra đi của những người lính, khi các anh quyết tâm tham gia đánh trận, bỏ lại quê hương của mình những người thân, những công việc còn dang dở chưa kịp làm tất cả những điều chưa an tâm, cũng thành an tâm để các anh có thể lên đường làm công việc cao cả của mình là bảo vệ sự toàn vẹn của lãnh thổ.
Những câu thơ này như tái hiện lại hình ảnh quê hương Việt Nam những năm đầu kháng chiến có nhiều gian khổ, nghèo khó khi bị thực dân Pháp và phát xít nhật thống trị bóc lột, quê hương chúng ta trở nên nghèo khổ, người nông dân chịu cảnh một cổ hai, ba, tầng lớp bóc lột không có lối thoát, khiến cho những người trai tráng quyết tâm bỏ lại sau lưng tham gia chiến đấu đánh đuổi kẻ thù đòi lại quyền tự do.
"Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh,
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi.
Áo anh rách vai
Quần tôi có vài mảnh vá
Miệng cười buốt giá chân không giày…
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay"
Trong khổ thơ này tác giả Chính Hữu đã tái hiện lại những nỗi khổ, sự gian nan của người lính khi tham gia chiến đấu. Họ phải đối diện với những khó khăn về cơ sở vật chất, thiếu thốn đủ mọi đường khi tham gia chiến đấu, sống trong rừng Trường Sơn chịu đựng những cơn sốt rét rừng, rồi rất nhiều căn bệnh khác.
Những người lính áo rách quần có nhiều mảnh vá, quần áo không đủ ấm, lương thực thiếu thốn nhưng họ không vì thế mà nản chí, hay thiếu đi tình cảm dành cho nhau. Những người lính trong khó khăn càng thấm thía tình bạn, tình đồng chí đồng đội đáng quý như thế nào. Khi một người trong binh đoàn bị ốm thì những người còn lại đều buồn khổ. Họ thương nhau truyền hơi ấm cho nhau qua những cái nắm tay xiết chặt, thể hiện một tình đồng đội thiêng liêng cao cả.
Hoàn cảnh sống càng khắc nghiệt, càng nghiệt ngã thì tình cảm gắn bó giữa người lính càng trở nên bền chặt keo sơn, gần gũi hơn bao giờ hết. Bởi họ là những người có trái tim ấm áp có chung một mục tiêu lý tưởng sống giống như nhau.
"Đêm nay rừng hoang sương muối
Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới
Đầu súng trăng treo".
Trong đoạn kết của bài thơ "Đồng Chí" thể hiện hình ảnh những người lính vô cùng hiên ngang anh dũng. Họ cùng đứng bên nhau chờ giặc trong tư thế chủ động chiến đấu, hiên ngang không hê run sợ. Dù kẻ thù có lớn mạnh thế nào thì tinh thần yêu nước của những người lính cũng vượt qua tất cả.
Trong những câu thơ này nhà thơ Chính Hữu cũng xây dựng một bức tranh thiên nhiên và con người vô cùng lãng mạn, đậm chất trữ tình giữa cuộc chiến sinh tử toàn mùi khói đạn, chết chóc hình ảnh "Đầu súng trăng treo" hiện lên vô cùng tươi đẹp thể hiện sự tinh tế của tác giả. Sự đối lập giữa ngọn súng một vũ khí đại diện cho cái chết, và ánh trăng một thứ đậm chất trữ tình đứng cạnh nhau làm nên một bức tranh độc đáo nên thơ.
Bài thơ "Đồng Chí" của nhà thơ Chính Hữu thể hiện vẻ đẹp giản dị của người lính những người nông dân chân chất hiền lành sẵn sàng hy sinh tất cả để tham gia chiến đấu với tinh thần quả cảm anh dũng hiên ngang. Ngôn ngữ trong bài thơ vô cùng mộc mạc, giản dị gần gũi với người đọc chính là một thành công của Chính Hữu mang lại ấn tượng sâu sắc cho người đọc về hình ảnh những người lính bình thường nhưng không tầm thường.
Bài làm 2
Bài thơ Đồng chí, Chính Hữu sáng tác vào đầu năm 1948. Được xếp vào hàng những bài thơ tiêu biểu nhất, thành công nhất của thơ ca Việt Nam những ngày đầu chống thực dân Pháp. Bài thơ đã khắc hoạ thành công hình ảnh chân thực giản dị mà cao đẹp của anh bộ đội cụ Hồ trong những năm hết sức khó khăn gian khổ của cuộc kháng chiến. Và điều đặc biệt là Đồng chí đã nói một cách rất giản dị mà sâu sắc về tình đồng chí, đồng đội thắm thiết của những người lính vốn xuất thân từ nông dân. Một chủ đề hết sức mới mẻ của thi ca lúc bấy giờ. Đoạn thơ sau đây là sự thể hiện cụ thể tình đồng chí – tình người cao đẹp ấy :
… Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Căn nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Áo anh rách vai
Quần tôi có nhiều mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay.
Có lẽ từ đồng chí xuất hiện phổ biến ở nước ta từ khi phong trào chống thực dân Pháp do giai cấp vô sản lãnh đạo.Nghĩa của từ đồng chí, theo Từ điển tiếng Việt giải thích là Người cùng chí hướng chính trị, trong quan hệ với nhau. Nhưng ở bài Đồng chí, dường như mối quan hệ giữa "anh" và "tôi" không khô khan, không mang sắc thái lý trí như cách hiểu trên. Ở đây, tình người sâu nặng chính là hạt nhân của tình đồng chí. Đồng chí đó là sự cảm thông sâu xa những tâm tư, nỗi lòng thầm kín của nhau:
… Ruộng nương anh gửi bạn thân cày
Căn nhà không mặc kệ gió lung lay
Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính.
Đó là tình tri kỷ, hiểu bạn như hiểu mình và còn vì mình là người trong cuộc, người cùng cảnh ngộ. Với người nông dân, ruộng nương, căn nhà là cả cơ nghiệp, là ước mơ ngàn đời của họ; họ luôn gắn bó, giữ gìn và chắt bóp cho những gì mình có. Vậy mà họ đã gác lại tất cả để ra đi đánh giặc. Lời thơ như là lời tâm sự, tâm tình, "tôi" không nói về quê hương và hoàn cảnh riêng của "tôi" mà nói với "anh" về quê "anh" về gia đình "anh". Là đồng đội, là "đôi tri kỷ", "tôi" biết "anh" ra đi để lại sau lưng mình biết bao sự níu kéo : ruộng nương phải gửi bạn, nhà cửa mặc kệ gió lay, và biết bao người thân chờ mong thương nhớ. Câu thơ “Gian nhà không, mặc kệ gió lung lay” hết sức tạo hình và biểu cảm. Để cả cơ nghiệp của mình hoang trống mà ra đi biết người thân ở lại trống trải nhưng cũng “mặc kệ” thì đó quả là sự hy sinh lớn lao và đó cũng là quyết ra đi mà không dửng dưng vô tình. Các anh hiểu rõ lòng nhau và còn hiểu rõ nỗi niềm người thân của nhau ở hậu phương: “Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính”, “Giếng nước”, “gốc đa” là hình ảnh hoán dụ gợi về quê hương, về người thân nơi hậu phương của người lính. Như vậy, câu thơ nói quê hương nhớ người lính mà thực chất là người lính nhớ nhà, nỗi nhớ hai chiều ngày càng da diết. Vậy là người lính đã chia sẻ với nhau mọi tâm tư, nỗi niềm, chia sẻ cả những chuyện thầm kín, riêng tư nhất. Họ cùng sống với nhau trong kỷ niệm, trong nỗi nhớ và vượt lên trên nỗi nhớ.Như vậy, trước khi trở thành đồng chí thực sự, họ đã có sự đồng cảm sâu sắc; trước khi hợp tác với nhau họ đã rất hiểu về nhau. Hiểu nhau là biểu hiện đầu tiên của tình người.
Và những người lính cách mạng càng hiểu nhau nhau hơn, gắn bó với nhau hơn bởi trong những tháng ngày bên nhau chiến đấu họ cùng nếm trải biết bao gian nan, vất vả. Cái vất vả đối với cuộc đời chiến trận thì không bao giờ hiếm.
Đó là chuyện ốm đau, bệnh tật :
Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh
Sốt run người vừng trán ướt mồ hôi
Đó là sự thiếu thốn về những trang phục tối thiểu :
Áo anh rách vai
Quần tôi có nhiều mảnh vá
Miệng cười buốt giá
Chân không giày
Người ta nói thơ Chính Hữu cô đọng hàm xúc. Đây là những ví dụ thật sinh động. Những hình ảnh thơ được đưa ra rất chân thực nhưng cô đọng và gợi cảm biết bao. Chỉ cần mấy câu ngắn nhưng hình ảnh anh bộ đội thời chống Pháp hiện lên tất cả. Dường như ai cũng phải trải qua những trận sốt rét khủng khiếp, thuốc thang thì thiếu thốn. Rồi các anh "vệ túm" quần áo vá, chân đất lội suối trèo non. Chỉ có điều sự thiếu thốn giảm đi rất nhiều, và con người có thể vượt qua tất cả bởi vì giữa những người đồng chí có cái ấm áp của tình người. Cái tình được bồi đắp từ cuộc sống đồng cam cộng khổ. "Áo anh", "quần tôi", phép đối được sử dụng không phải cho sự đối lập mà nhấn mạnh về cái hoà đồng muôn người như một trong hàng ngũ những người lính cách mạng. Tác giả đã xây dựng những cặp câu sóng đôi, đối ứng nhau (trong từng cặp câu và từng câu). Đáng chú ý là người lính bao giờ cũng nhìn bạn, nói về bạn trước khi nói về mình, chữ “anh” bao giờ cũng xuất hiện trước chữ “tôi”. Cách nói ấy phải chăng thể hiện nét đẹp trong tình cảm thương người như thể thương thân, trọng người hơn trọng mình. Chính tình đồng đội đội làm ấm lòng những người lính để họ vẫn cười trong buốt giá và vượt lên trên buốt giá. Chỉ có nơi nào gian khó chia chung như vậy, mới tìm thấy cái thực sự của tình người.
Có lẽ nói được cái cốt lõi, cái điều sâu thẳm nhất của tình đồng chí cách mạng – tình người cao đẹp là câu thơ :
Thương nhau tay nắm lấy bàn tay
Một nửa câu nói về chất keo sơn gắn bó con người : thương nhau, nửa kia là hành động cụ thể : tay nắm lấy bàn tay. Không lời nói hoa mỹ, không lý lẽ, giải trình, chỉ có tình thương yêu giữa những người đồng đội mới là sự liên kết chặt chẽ nhất cho tình đồng chí cách mạng. Họ quên mình đi để động viên nhau, truyền cho nhau hơi ấm: “Thương nhau tay nắm lấy bàn tay”. Đây là một cử chỉ rất cảm động chứa chan tình cảm chân thành. Nó không phải cái bắt tay thông thường mà là hai bàn tay tự tìm đến với nhau truyền cho nhau hơi ấm để vượt lên buốt giá, những bàn tay như biết nói. Và đó không phải sự gắn bó bất chợt mà là sự gắn bó trong chiến đấu, đồng cam cộng khổ khiến tình đồng chí thêm sâu dày để đi tới chiều cao: cùng sống chết cho lý tưởng. Trong suốt cuộc kháng chiến trường kỳ đầy gian lao vất vả ấy, tình cảm đồng chí đã đi vào chiều sâu của sự sống và tâm hồn người chiến sĩ để trở thành những kỷ niệm không bao giờ quên. Câu thơ không chỉ nói lên tình cảm gắn bó sâu nặng của những người lính mà còn thể hiện sức mạnh của tình cảm ấy.
Hình ảnh những bàn tay nắm lấy nhau chặt chẽ kia nói lên tất cả. Đó là sức mạnh vô địch mà kẻ thù phải khiếp sợ, đó là cái tình người thực tế nhất, đẹp đẽ nhất, đáng quí nhất của quân đội ta.
Bài thơ “Đồng chí” không rực rỡ chiến công mà rực rỡ tình đồng đội ấm nồng khiến họ có thể sống và làm nên bao chiến công hiển hách.
