Câu 1 (trang 21 sgk Tiếng Việt 5): Tìm câu ghép trong đoạn trích sau:
(1) Anh công nhân I – va – nốp đang chờ tới lượt mình thì cửa phòng lại mở, một người nữa tiến vào. (2) Một lát sau, I – va – nốp đứng dậy nói: "Đồng chí Lê – nin, giờ đã đến lượt tôi. (3) Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự, nhưng tôi có quyền nhường chỗ cho đồng chí. (4) Đó là quyền của tôi."
(5) Mọi người đều cho I – va – nốp nói rất đúng. (6) Lê – nin cũng không tiện từ chối nữa, đồng chí cảm ơn I – va – nốp và ngồi vào ghế cắt tóc.
Trả lời:
– Câu số 4, số 5 là câu đơn.
– Các câu: 1, 2, 3, 6 là câu ghép.
Câu 2 (trang 22 sgk Tiếng Việt 5): Xác định các vế trong từng câu ghép.
Trả lời:
Câu 1: Trong hiệu cắt tóc, anh công nhân I-va-nốp đang chờ tới lượt mình / thì cửa phòng lại mở / một người nữa tiến vào. Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ thì – vế 2 và 3 nối với nhau trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy).
Câu 2: Một lát sau, I – va – nốp đứng dậy nói: "Đồng chí Lê – nin, giờ đã đến lượt tôi. Vế 1 vế 2 nối bằng dấu “:”
Cău 3: Tuy đồng chí không muốn làm mất trật tự/ nhưng tôi có quyền nhường chỗ và đổi chỗ cho đồng chí. Vế 1 và 2 nối với nhau bằng quan hệ từ tuy… nhưng.
Câu 6: Lê-nin không tiện từ chối / đồng chí cảm ơn I-va-nốp và ngồi vào ghế cắt tóc. Vế 1 và 2 nối trực tiếp (giữa 2 vế có dấu phẩy).
Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 trang 21
Câu 1 (trang 22 sgk Tiếng Việt 5): Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu và các cặp quan hệ từ trong câu.
Nếu trong công tác, các cô, các chú được nhân dân ủng hộ, làm cho dân tin, dân phục, dân yêu thì nhất định các cô, các chú thành công. Muốn được như vậy, phải trau dồi đạo đức cách mạng.
HỒ CHÍ MINH
Trả lời:
– Câu 1 là câu ghép có 2 vế câu.
– Cặp quan hệ từ trong câu là: Nếu … thì …
Câu 2 (trang 23 sgk Tiếng Việt 5): Trong hai câu ghép ở cuối đoạn văn dưới đây, tác giả đã lược bớt quan hệ từ. Hãy khôi phục lại những từ bị lược và giải thích vì sao tác giả lược các từ đó.
Thái hậu ngạc nhiên nói :
– Vũ Tán Đường hết lòng vì ông, sao không tiến cử?
Tô Hiến Thành tâu:
– (…) Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi người tài ba giúp nước (…) thần xin cử Trần Trung Tá.
Theo QUỲNH CƯ – ĐỖ ĐỨC HÙNG
Trả lời:
– (Nếu) Thái hậu hỏi người hầu hạ giỏi thì thần xin cử Vũ Tán Đường. Còn Thái hậu hỏi người tài ba giúp nước (thì) thần xin cử Trần Trung Tá.
Câu 3 (trang 23 sgk Tiếng Việt 5):
Trả lời:
a) Tấm chăm chỉ, hiền lành còn Cám thì lười biếng, độc ác.
b) Ông đã nhiều lần can gián nhưng vua không nghe.
c) Mình đến nhà bạn thì bạn đến nhà mình?
