Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 38
Câu 1 (trang 38 sgk Tiếng Việt 5): Cách nối và cách sắp xếp các vế câu trong hai câu ghép sau đây có gì khác nhau?
a. Nếu trời trở rét thì con phải mặc thật ấm.
b. Con phải mặc ấm, nếu trời trở rét.
Trả lời:
a. Các vế câu được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ Nếu…thì. Vế câu chỉ điều kiện đặt trước, chỉ kết quả đặt sau.
b. Các vế câu chỉ được nối với nhau bằng quan hệ từ nếu. Vế câu chỉ kết quả đặt trước, chỉ điều kiện đặt sau.
Câu 2 (trang 38 sgk Tiếng Việt 5): Tìm thêm các cặp quan hệ từ có thể nối các vế câu có quan hệ điều kiện – kết quả, giả thiết – kết quả.
Trả lời:
Những cặp quan hệ từ: nếu… thì…; giá… thì…; hễ… thì…;…
Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 tập 2 trang 39
Câu 1 (trang 39 sgk Tiếng Việt 5): Tìm vế câu chỉ điều kiện (giả thiết), vế câu chỉ kết quả và các quan hệ từ nối chúng trong những ví dụ sau:
a) Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày được mấy bước thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của tôi một ngày cày được mấy đường.
Theo CẬU BÉ THÔNG MINH
b) Nếu là chim, tôi sẽ là loài bồ câu trắng
Nếu là hoa, tôi sẽ là một đóa hướng dương
Nếu là mây, tôi sẽ là một vầng mây ấm
Là người, tôi sẽ chết cho quê hương.
TRƯƠNG QUỐC KHÁNH
Trả lời:
a) Nếu ông trả lời đúng ngựa của ông đi một ngày mây bước // thì tôi sẽ nói cho ông biết trâu của tôi một ngàv cày được
mấy đường.
Vế ĐK Vế KQ
(cặp QHT nếu thì)
b) Nếu là chim // tôi sẽ là loài bồ câu trắng. (QHT nếu)
Vế GT Vế KQ
Nếu là hoa // tôi sẽ là một đoá hướng dương. (QHT nếu)
Vế GT Vế KQ
Nếu là mây // tôi sẽ là một vầng mây ấm. (QHT nếu)
Vế GT Vế KQ
Câu 2 (trang 39 sgk Tiếng Việt 5): Tìm quan hệ từ thích hợp với mỗi chỗ trống để tạo ra những câu ghép chỉ điều kiện – kết quả:
a) … chủ nhật này trời đẹp … chúng ta sẽ đi cắm trại.
b) … bạn Nam phát biểu ý kiến … cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.
c) … ta chiếm được điểm cao này … trận đánh sẽ rất thuận lợi.
Trả lời:
a) Nếu chủ nhật này trời đẹp thì chúng ta sẽ đi cắm trại.
b) Hễ bạn Nam phát biểu ý kiến thì cả lớp lại trầm trồ khen ngợi.
c) Nếu ta chiếm được điểm cao này thì trận đánh sẽ rất thuận lợi.
Câu 3 (trang 39 sgk Tiếng Việt 5): Thêm vào chỗ trống một vế câu thích hợp để tạo thành câu ghép chỉ điều kiện – kết
quả hoặc giả thiết – kết quả.
a) Hễ em được điểm tốt …
b) Nếu chúng ta chủ quan …
c) … thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Trả lời:
a) Hễ em được điểm tốt thì cả nhà đều vui mừng.
b) Nếu chúng ta chủ quan thì công việc khó mà thành công được.
c) Nếu chịu khó trong học hành thì Hồng đã có nhiều tiến bộ trong học tập.
Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 trang 44
Câu 1 – Nhận xét (trang 44 sgk Tiếng Việt 5): Tìm câu ghép trong hai đoạn văn sau và cho biết các vế câu được nối với nhau bằng những từ nào:
Bốn mùa Hạ Long mang trên mình một màu xanh đằm thắm: Xanh biếc của biển, xanh lam của núi, xanh lục của trời. Màu xanh ấy như trường cửu, lúc nào cũng bát ngát, cũng trẻ trung, cũng phơi phới.
Tuy bốn mùa là vậy nhưng mỗi mùa Hạ Long lại có những nét riêng biệt, hấp dẫn lòng người. Mùa xuân của Hạ Long là mùa sương và cá mực. Mùa hè của Hạ Long là mùa gió nồm nam và cá ngừ, cá vược. Mùa thu của Hạ Long là mùa trăng biển và tôm he…
Theo THI SẢNH
Trả lời:
– Câu ghép: Tuy bốn mùa là vậy nhưng mỗi mùa Hạ Long lại có những nét riêng biệt, hấp dẫn lòng người.
– Các vế câu được nối với nhau bằng cặp quan hệ từ: Tuy… nhưng…
Câu 2 (trang 44 sgk Tiếng Việt 5): Tìm thêm những câu ghép có quan hệ từ tương phản.
Trả lời:
– Vì dậy muộn nên Nam đến trường trễ.
– Nếu chăm chỉ thêm một chút thì kết quả học tập của Hoa đã tốt hơn rất nhiều rồi.
Hướng dẫn giải phần Luyện tập Luyện từ và câu SGK Tiếng Việt 5 trang 45
Câu 1 – Luyện tập (trang 45 sgk Tiếng Việt 5): Phân tích cấu tạo của các câu ghép sau:
a) Mặc dù giặc Tây hung tàn nhưng chúng không thể ngăn cản các cháu học tập, vui tươi, đoàn kết, tiến bộ.
HỒ CHÍ MINH
b) Tuy rét vẫn kéo dài, mùa xuân đã đến bên bờ sông Lương.
NGUYỄN ĐÌNH THI
Trả lời:
a) Mặc dù giặc Tây/ hung tàn/ nhưng chúng/ không thể ngăn cản các cháu học tập, vui tươi, đoàn kết, tiến bộ.
CN VN CN VN
b) Tuy rét/ vẫn kéo dài,/ mùa xuân /đã đến bên bờ sông Lương.
CN VN CN VN
Câu 2 (trang 45 sgk Tiếng Việt 5): Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép chỉ quan hệ tương phản:
a) Tuy hạn hán kéo dài …………………….
b) …………………. nhưng các cô vẫn miệt mài trên đồng ruộng.
Trả lời:
b) Tuy hạn hán kéo dài nhưng vì có hệ thống tưới tiêu tốt nên người dân quê không hề lo lắng.
b) Mặc dù trời rét đậm nhưng các cô vẫn miệt mài trên đồng ruộng.
Câu 3 (trang 45 sgk Tiếng Việt 5): Tìm chủ ngữ, vị ngữ của mỗi vế câu ghép trong mẩu chuyện vui sau:
Chủ ngữ ở đâu?
Cô giáo viết lên bảng một câu ghép:
“Mặc dù tên cướp rất hung hăng, gian xảo nhưng cuối cùng hắn vẫn phải đưa hai tay vào còng số 8.”
Rồi cô hỏi:
– Em nào cho cô biết chủ ngữ của câu trên ở đâu?
Hùng nhanh nhảu:
– Thưa cô, chủ ngữ đang ở trong nhà giam ạ.
PHẠM HẢI LÊ CHÂU
Trả lời:
– Chủ ngữ: tên cướp, hắn.
– Vị ngữ: rất hung hăng, gian xảo, vẫn đưa hai tay vào còng số 8.
